Oportunizm, to zarzut, czy tylko objaśnienie rzeczywistości?

Dawno temu, jeszcze w czasach szkolnych, kiedy szukałem objaśnień dla nowych pojęć w dostępnych słownikach, to słowo konformista, czy oportunista kojarzyło mi się jednoznacznie źle. Wiedziałem już o tym, że warto, chociaż nie łatwo być nonkonformistą, czy też ogólnie rzecz biorąc człowiekiem okazującym wszędzie i wobec wszelkich wyzwań stałą i niezłomną postawę charakteryzującą się poszanowaniem uznawanych zasad i wartości. Dzisiaj myślę już inaczej, bo w życiu obserwowałem wiele różnych postaw u innych, a i sam bywałem w sytuacjach, w których nie popisałem się nonkonformizmem. Ulegałem wobec sytuacji, oczekiwań otoczenia, czy w interesie konkretnych ludzi, bo gdybym powiedział: Nie, bo nie! to obie strony wiele mogłyby stracić. Co by komu przyszło z mojej nieustępliwości? Życie uczy…
Nie oznacza to, że usprawiedliwiam, czy nawet pochwalam oportunizm dlatego, że wszyscy tak robią, bo takie jest życie, bo liczy się tu i teraz, bo kariera, potrzeba utrzymania się w pracy, podtrzymania przynależności do jakichś grup społecznych, bo, bo…
Cóż to jest ten oportunizm. Wpisałem do przeglądarki i oto przeczytałem to, co pisze na ten temat Ciocia Wiki:
Oportunizm (łac. opportunus dosł. (wiatr wiejący w kierunku portu; przychylny, korzystny, wygodny) – postawa moralna charakteryzująca się rezygnacją ze stałych zasad moralnych lub przekonań dla osiągnięcia doraźnych korzyści, wybieranie zawsze tego, co jest w danej sytuacji bezpieczne i korzystne. Oportunizm jest podobny do konformizmu – dana jednostka łatwo ulega wpływom grupy, jednak nie jest to jedna określona grupa a każda, która w danym momencie ma przewagę nad innymi. Także ugodowość i uchylanie się od walki …
Nie szukałem już dalej i nie zagłębiałem się w drążeniu tego zagadnienia uznając, że to mi wystarczy aby dobrze zrozumieć przeczytaną ostatnio rozmowę Roberta Mazurka z Józefem Oleksym i jakoś odnieść się do tego, co w niej, tak literalnie i pomiędzy wierszami dostrzegłem. http://www.rp.pl/artykul/1166262.html    Czytałem ten wywiad wtedy, gdy go opublikowano, czyli 21.XII 2014 r. i jeszcze raz po śmierci p. Józefa już w styczniu tego roku. Zawsze gdy napotykam na tego typu materiały, to jestem pełen uznania dla autorów, którzy zaplanowali i zrealizowali pomysł na zdobycie ciekawej wypowiedzi, a właściwie to na wyznania uzyskane od ludzi świadomych swego stanu zdrowia i będących już przygotowanymi do odejścia na drugą stronę. Ten materiał czytałem z zaciekawieniem wynikającym również z faktu, że jego bohater był moim rówieśnikiem, a w tym roku coś wyjątkowo licznie odchodzą wielcy rówieśnicy – (Barańczak, Krauze, Oleksy) Przez wiele lat obserwowałem jego działalność, aby wyrobić sobie o nim jakieś własne zdanie. Nigdy go nie widziałem na żywo, ale pamiętam opowieści kolegi, który jako instruktor harcerstwa miał w latach 80-tych spotkanie z nim i wypowiadał się o nim w samych superlatywach. Już sam tytuł wywiadu: Byłem oportunistą – jest warty przemyślenia już na wstępie lektury, a zwłaszcza po jej ukończeniu. Pochodzi od J. Oleksego i został użyty na objaśnienie okoliczności wyboru dalszej partyjnej drogi po zlikwidowaniu seminarium duchownego, gdzie zaczynał pobieranie nauk. Oleksy tak to ujmuje:
–Poszedłem tam, bo chciałem się rozwijać. Co miałem robić po handlu zagranicznym(SGPiS), gdybym nie wstąpił do partii? Jaki miałem wybór?
– Oportunizm ?- pyta R.M.
– Tak, byłem oportunistą. I wyrzucam to sobie, ale co z tego? Tak  się potoczyło moje życie, mogło inaczej. Zrozum, chciałem być aktywny, chciałem do czegoś dojść. Miałem rozum, wiedziałem jakie są ścieżki kariery, i tu odezwał się oportunizm…

   Nie będę więcej cytował, bo uważam, że nawet tacy, którzy jednoznacznie wypowiadają się na temat postkomunistów i wyraźnie ucieszyła ich wiadomość o odejściu jednego z prominentnych przedstawicieli tej grupy ludzi powinni przeczytać całość tego wywiadu. Człowiek dokonujący obrachunku życia i wypowiadający się tak otwarcie na najbardziej intymne tematy jak stosunek do religii, do żony, dzieci, do innych ludzi, czy wydarzeń zawsze wart jest uwagi. W końcu ceniło się ujętą w lapidarnych słowach noblistki maksymę : Tyle wiemy o sobie na ile nas sprawdzono…

Żył w innych czasach i w innej rzeczywistości. Można nie cenić dokonywanych przez niego wyborów i mówić o sobie, że ja jestem z innej bajki. Jeśli jednak sami nie jesteśmy kryształowo czyści, jeśli do tego my również przyjmujemy niekiedy oportunistyczne postawy wobec spraw i wyborów, które niesie nam życie, to poświećmy mu chwilę uwagi. Będzie to dobrym wstępem do wysłuchania jego autorskiej mowy pożegnalnej jaką nagrał za życia i zapowiedział jej odtworzenie w czasie pogrzebu. Podobno ma być rewelacyjna…