Dobrze widzi się tylko sercem…

Statuetka, o którą walczono w Plebiscycie Belfer Roku

Słowo się rzekło, więc pora na świeżo przedstawić jakieś sprawozdanie z tego, co zobaczyłem i przeżyłem za sprawą udziału w Plebiscycie Belfer Roku. W dniu Gali preacowałem do godziny 14. Ponieważ miałem równocześnie (jak zwykle zresztą) duże zaległości w spaniu, to nic dziwnego, że czułem się bardzo zmęczony. Wracając z pracy chwilami potrząsałem głową walcząc z ogarniającą mnie sennością. Przy zakupie paliwa poprosiłem więc o Red Bulla, aby dodać sobie skrzydeł i jakoś wytrzymać ten maraton. Po przygotowaniach wyjechaliśmy z żoną troszkę za późno – jeśli brać pod uwagę dystans do Kielc, jaki mieliśmy pokonać przed wyznaczonym na 18 rozpoczęciem uroczystej gali. Na szczęście droga przebiegająca w znacznej części lasami pozwalała na przyspieszenie tempa jazdy. Szczęśliwie też i miejsce na parkingu pod katedrą czekało na nas cierpliwie. Dzięki temu zdołaliśmy dotrzeć do Teatru im. S. Żeromskiego na 5 minut przed wyznaczoną godziną.
Teatr, w którym mieliśmy się spotkać (wstyd się przyznać, że byłem tam po raz pierwszy), jak wynika z wręczanej nam na powitanie Gazety Teatralnej – mający już 130 lat, nie zachwycił nas jakąś szczególną urodą elewacji czy wnętrza. Sala widowiskowa, niezbyt wielka, z dwupiętrowymi lożami wypełniona była po brzegi. Zaproszono bowiem laureatów trzech pierwszych miejsc w każdym powiecie, po pięciu najpopularniejszych nauczycieli ze wszystkich poziomów nauczania od przedszkola po uniwersytet oraz 10 najpopularniejszych nauczycieli w generalnej klasyfikacji – wszystkich z osobami towarzyszącymi. Obecni byli przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych, przedstawiciele sponsorów, dziennikarze ze wszystkich mediów lokalnych, czyli prasy, radia i telewizji. Niektórzy z laureatów przybyli z obstawą swoich dyrekcji, kolegów z pracy, a nawet z delegacjami uczniów. W tej sytuacji ja – będąc tylko w towarzystwie żony – czułem się trochę osamotniony.
Przemówienia notabli podkreślały wyjątkowość chwili i wyjątkowość miejsca gromadzącego w ten wieczór elitę nauczycieli szczególnie cenionych i lubianych przez uczniów. Padł kolejny rekord: 63 tysiące oddanych przez uczniów głosów w postaci ankiet prasowych i SMS-ów. Kurator Oświaty składając gratulacje wybrańcom podkreślił wyjątkowość zawodu nauczyciela, który musi obecnie łączyć w sobie zarówno cechy Einsteina, jak i Supermana, co nie jest przecież łatwe.   Po miłych dla ucha słowach przemówień nastąpiła Faza chwały, czyli wręczanie nagród. Prowadzący spotkanie dziennikarz radiowy, miłym głosem prezentował kolejnych zwycięzców i w krótkich charakterystykach przybliżał ich sylwetki w czasie, gdy oni przemierzali drogę na scenę. Tu następowało wręczanie nagród ufundowanych przez organizatorów oraz przez rodzime władze poszczególnych powiatów. Po każdej turze nagród obowiązkowy uśmiech do kamer, pamiątkowe zdjęcie i powrót na widownię.Atmosfera była bardzo podniosła przez cały, sięgający około 2 godzin czas wręczania nagród i składania gratulacji. W tym też nastroju doczekaliśmy II aktu uroczystej gali, czyli dostarczenia czegoś dla ciała.
W czasie, gdy byliśmy na sali widowiskowej tajemne siły urządziły w foyer teatru wystawne przyjęcie. Na stołach – nie wiadomo dlaczego nazywanych u nas szwedzkimi – pojawiły się wędliny, przekąski, ciasta, owoce, napoje. A że była to pora kolacji, więc syciliśmy swoje ciała, ale i oczy widokiem przyjaźnie uśmiechniętych kolegów po fachu, jak i notabli, przechadzających się ot tak, na wyciągniecie ręki.
Pomiędzy posilającymi się osobami krążyli dziennikarze nagrywający wywiady prowadzone z upatrzonymi osobami. Większość zebranych robiła sobie zdjęcia w niecodziennej scenerii starego teatru. Zewsząd dobiegał gwar i śmiech dobrze bawiących się ludzi.Po godzinnej przerwie, posileni wróciliśmy na salę, aby sycić – tym razem duszę przedstawieniem Mały Książę. Z Gazety Teatralnej, rozdawanej nam przy wejściu dowiedziałem się, że adaptacja Małego Księcia – osobliwego dzieła Antoine de Saint Exupery’ego przełożonego na 50 języków, była karkołomnym zadaniem, z jakim zmierzył się reżyser przedstawienia. Ta trudność, to pogodzenie potrzeby zachowania pewnej wierności znanej niemal każdemu treści Małego Księcia, z potrzebą adaptacji jej do dość ograniczonych warunków scenicznych i utrzymania się w konwencji poetyckiej bajkowości. Zamierzenie to moim zdaniem w pełni zrealizowano, a wplatane w treść opowiadania piosenki z muzyką Seweryna Krajewskiego, świetnie się uzupełniały i brzmiały jak szlagiery.Ja sam czytałem Małego Księcia zaledwie kilka lat temu. Sięgnąłem na półkę po mały format tej książki, aby mogła zmieścić się w kieszeni i aby możliwe było ukradkowe czytanie podczas, gdy (wstyd się przyznać) nadzorowałem przebieg matury pisemnej jako członek zespołu nadzorującego. Czytając, zauważyłem tam podkreślone ołówkiem, najbardziej znane z przemycanych w tekście mądrości życiowych. Zaraz po powrocie do domu dokonałem wypisu zakreślonych myśli, aby włączyć je do zbioru podręcznych aforyzmów, jakie od pewnego czasu gromadziłem.Oglądając przedstawienie wyczekiwałem na te perełki w tekstach dialogów i piosenek. Zastanawiałem się jednocześnie:
– Czy to przypadek, że jako strawę duchową dla nauczycieli zafundowano nam to właśnie przedstawienie?
– Czy do nas, zebranych tam nauczycieli jednakowo przemawiają aforyzmy z tego dzieła? Dla przykładu:
– Dla królów (dyrektorów, polityków) świat jest bardzo prosty. Wszyscy ludzie są poddanymi.
– Znacznie trudniej jest sądzić siebie niż bliźniego.
– Dobrze widzi się tylko sercem.
– Poznaje się tylko to, co się oswoi.
– Oczy są ślepe. Szukać należy tylko sercem.   
   Do mnie przemawiały. Jak to odbierali inni? Tego już nigdy się nie dowiem, tym bardziej, że do końca przedstawienia dotrwała może trzecia część uczestników gali. Wiadomo: późna pora, daleki dojazd itp.   
   Pora na podsumowania, prawda?
Otóż przygoda pt. Plebiscyt na najlepszego z najlepszych Belfra Roku 2008/09 w woj. świętokrzyskim przeszła już do historii. Obok pewnych zwątpień i rozczarowań postawą uczniów, niektórych kolegów, a nawet znajomych przyniosła również jakieś tam dowody uznania i satysfakcji z tego, co się robi dla lepszych efektów pracy szkoły. Nadal nie znalazłem odpowiedzi na pytania postawione na starcie plebiscytu.
– Czy udzielane mi poparcie poprzez wysłane SMS-y wyrażają jakąś obiektywną prawdę o mojej pracy?
– Czy w ogóle jest możliwa taka uczciwa ocena pracy nauczyciela?
– Czy to może się przełożyć na inne relacje w miejscu pracy?
   Wątpię, aby to miało jakieś znaczenie.
W dniu gali, gazeta Echo Dnia informowała o fakcie wypowiedzenia pracy jednej z laureatek, z art. 20 Karty Nauczyciela – dla niewtajemniczonych – zabrakło godzin dla wszystkich nauczycieli jakiegoś przedmiotu, więc postanowiono zwolnić jednego z nich. Padło na laureatkę. Co z tego, że młodzież ją ceni? To nie jest żadne kryterium dla dyrekcji. Czy tak powinno być?
   Dzisiaj sprawdziłem, że w jednej ze szkół, w której pracuję na pół etatu nikt z grona nie wiedział o plebiscycie. Również dzisiaj zapytałem młodzież w jednej z klas:
– Powiedzcie szczerze, kto wysłał SMS-a glosując na mnie?
Zapadło milczenie i widać było spore zakłopotanie. Jedna ręka uniosła się do góry, ale o wyniki pytało już znacznie więcej sympatycznie uśmiechniętych uczniów. Podobnie jest w innych klasach. Stwierdziłem, że wśród uczniów mało praktykowane jest wyrażanie komuś uznania. Taka postawa jest już bardziej widoczna u absolwentów, którzy z pewnego dystansu oraz bardziej dojrzałego spojrzenia na świat jakoś inaczej wartościują to, co dla nich czynią nauczyciele. I to jest jakiś fakt obiektywny.   
   Mądrze powiedział jeden z przedstawicieli władz otwierających galę stwierdzając, że:
Nauczyciel nigdy nie wie, które akurat słowo, gest, zachowanie zostało przyswojone w ten sposób, że stało się dla kogoś z jego uczniów zaczynem jakiejś pozytywnej zmiany. Stało się kluczem otwierającym drzwi do poznania świata, czy ziarnem przynoszącym zbiór obfity. 
 Trzeba więc nadal po prostu pracować. Dyplom położyć na półce i zapomnieć o nim. Robić swoje potwierdzając wiarę w kolejną z myśli Małego Księcia: Jedynie dzieci wiedzą, czego szukają.
Obyśmy w porę znaleźli się na ich drodze i okazali się im przyjaźni i pomocni.